Rabu, 08 Mei 2013

Daftar bahasa di Indonesia

Dari Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas
Langsung ke: navigasi, cari
Halaman ini memuat daftar bahasa di Indonesia berdasarkan pulau utama. Daftar ini tidak dimaksudkan sebagai suatu daftar yang lengkap atau selalu terbarui. Jika Anda melihat artikel yang seharusnya tercantum di sini, silakan sunting halaman ini dan tambahkan pranala ke artikel tersebut. Gunakan perubahan terkait untuk melihat perubahan terbaru dari artikel-artikel yang tercantum pada halaman ini.
. Menurut jumlah penuturnya, bahasa yang terbanyak digunakan di Indonesia adalah (berturut-turut): bahasa Jawa, Melayu-Indonesia, Sunda, Madura, Batak, Minangkabau, Bugis, Aceh, Bali, Banjar

Daftar isi

Sumatera

Nama bahasa Kode bahasa
Bahasa Aceh ace
Bahasa Bangka mfb
Bahasa Batak Alas-Kluet btz
Bahasa Batak Angkola akb
Bahasa Batak Dairi btd
Bahasa Batak Karo btx
Bahasa Batak Mandailing btm
Bahasa Batak Simalungun bts
Bahasa Batak Toba bbc
Bahasa Col liw
Bahasa Duano dup
Bahasa Enggano eno
Bahasa Gayo gay
Bahasa Haji hji
Bahasa Kaur vkk
Bahasa Kerinci kvr
Bahasa Komering kge
Bahasa Kubu kvb
Bahasa Lampung Api ljp
Bahasa Lampung Nyo abl
Bahasa Loncong lce
Bahasa Lubu lcf
Bahasa Melayu zlm
Bahasa Melayu Tengah pse
Bahasa Melayu Jambi jax
Bahasa Mentawai mwv
Bahasa Minangkabau min
Bahasa Musi mui
Bahasa Nias nia
Bahasa Ocu okr
Bahasa Pekal pel
Bahasa Rejang rej
Bahasa Sikule skh
Bahasa Simeulue smr

Jawa

  1. Bahasa Baduy [bac]
  2. Bahasa Betawi [bew]
  3. Bahasa Indonesia Peranakan [pea]
    1. Bahasa Hakka [hak]
    2. Bahasa Mandarin [cmn]
    3. Bahasa Min Dong [cdo]
    4. Bahasa Min Nan [nan]
    5. Bahasa Kanton [yue]
  4. Bahasa Javindo [jvd]
  5. Bahasa Jawa [jav]
  6. Bahasa Kangean [kkv]
  7. Bahasa Madura [mad]
  8. Bahasa Osing [osi]
  9. Bahasa Pecok [pey]
  10. Bahasa Sunda [sun]
  11. Bahasa Tengger [tes]

Nusa Tenggara

  1. Bahasa Abui [abz]
  2. Bahasa Adang [adn]
  3. Bahasa Adonara [adr]
  4. Bahasa Alor [aol]
  5. Bahasa Amarasi [aaz]
  6. Bahasa Anakalangu [akg]
  7. Bahasa Bali [ban]
  8. Bahasa Benkala (bahasa isyarat) [bqy]
  9. Bahasa Bilba [bpz]
  10. Bahasa Bima [bhp]
  11. Bahasa Blagar [beu]
  12. Bahasa Bunak [bfn]
  13. Bahasa Dela-Oenale [row]
  14. Bahasa Dengka [dnk]
  15. Bahasa Dhao [nfa]
  16. Bahasa Ende [end]
  17. Bahasa Hamap [hmu]
  18. Bahasa Helong [heg]
  19. Bahasa Ile Ape [ila]
  20. Bahasa Kabola [klz]
  21. Bahasa Kafoa [kpu]
  22. Bahasa Kamang [woi]
  23. Bahasa Kambera [xbr]
  24. Bahasa Kedang [ksx]
  25. Bahasa Kelon [kyo]
  26. Bahasa Kemak [kem]
  27. Bahasa Ke’o [xxk]
  28. Bahasa Kepo’ [kuk]
  29. Bahasa Kodi [kod]
  30. Bahasa Komodo [kvh]
  31. Bahasa Kui [kvd]
  32. Bahasa Kula [tpg]
  33. Bahasa Lamaholot [slp]
  34. Bahasa Lamalera [lmr]
  35. Bahasa Lamatuka [lmq]
  36. Bahasa Lamboya [lmy]
  37. Bahasa Lamma [lev]
  38. Bahasa Laura [lur]
  39. Bahasa Lembata Selatan [lmf]
  40. Bahasa Lembata Barat [lmj]
  41. Bahasa Levuka [lvu]
  42. Bahasa Lewo Eleng [lwe]
  43. Bahasa Lewotobi [lwt]
  44. Bahasa Li’o [ljl]
  45. Bahasa Lole [llg]
  46. Bahasa Melayu Bali [mhp]
  47. Bahasa Melayu Kupang [mkn]
  48. Bahasa Melayu Larantuka [lrt]
  49. Bahasa Mamboru [mvd]
  50. Bahasa Manggarai [mqy]
  51. Bahasa Nage [nxe]
  52. Bahasa Nasal [nsy]
  53. Bahasa Nedebang [nec]
  54. Bahasa Ngad’a [nxg]
  55. Bahasa Ngad’a Timur [nea]
  56. Bahasa Palu’e [ple]
  57. Bahasa Rajong [rjg]
  58. Bahasa Rembong [reb]
  59. Bahasa Retta [ret]
  60. Bahasa Ringgou [rgu]
  61. Bahasa Riung [riu]
  62. Bahasa Rongga [ror]
  63. Bahasa Sabu [hvn]
  64. Bahasa Sasak [sas]
  65. Bahasa Sawila [swt]
  66. Bahasa Sika [ski]
  67. Bahasa So’a [ssq]
  68. Bahasa Sumbawa [smw]
  69. Bahasa Tereweng [twg]
  70. Bahasa Termanu [twu]
  71. Bahasa Tetun [tet]
  72. Bahasa Tewa [twe]
  73. Bahasa Tii [txq]
  74. Bahasa Uab Meto [aoz]
  75. Bahasa Wae Rana [wrx]
  76. Bahasa Wanukaka [wnk]
  77. Bahasa Wejewa [wew]
  78. Bahasa Wersing [kvw]
Bahasa Dayak Maanyaan

Sulawesi

Peta Linguitik Sulawesi dan Nusantenggara
Berikut ini merupakan daftar bahasa di Sulawesi menurut rumpun bahasa. Bahasa-bahasa di Sulawesi terbagi dalam 5 rumpun bahasa, yaitu: Celebic, Filipina, Melayik, Sama-Bajau, dan Sulawesi Selatan.

Rumpun bahasa Sulawesi

Rumpun bahasa Sulawesi atau Celebic merupakan rumpun terbesar di Sulawesi, terdiri 64 bahasa dari 114 bahasa di Sulawesi.
Nama ISO 639-3 Jumlah penutur Dialek Sumber
Andio bzb 1.700 - Ethnologue
Bada bhz 10.000 Bada, Ako Ethnologue
Bahonsuai bsu 200 - Ethnologue
Balaesang bls 3.200 - Ethnologue
Balantak blz 30.000 - Ethnologue
Bambam ptu 22.000 Bambam Hulu, Salu Mokanam, Bumal, Mehalaan, Pattae’, Matangnga, Issilita’, Pakkau Ethnologue
Banggai bgz 125.000 Banggai barat, Banggai timur Ethnologue
Baras brs 250 - Ethnologue
Batui zbt 2.900 - Ethnologue
Behoa bep 8.000 - Ethnologue
Boano bzl 2.700 - Ethnologue
Bobongko bgb 1.500 - Ethnologue
Bonerate bna 9.500 Bonerate, Kalaotoa Ethnologue
Bungku bkz 21.500 Bungku, Routa, Tulambatu, Torete (To Rete), Landawe, Waia Ethnologue
Busoa bup 2.300 - Ethnologue
Cia-cia cia 79.000 Kaesabu, Sampolawa (Mambulu-Laporo), Wabula, Masiri Ethnologue
Dondo dok 13.000 - Ethnologue
Kaili Da'a kzf 35.000 Da'a (Pekawa, Pekava, Pakawa), Inde Ethnologue
Kaili Ledo lew 234.000 Ledo (Palu), Doi, Ado (Pakuli), Edo, Tado (Ri Io, To ri Io, Torio, Toriu), Tara (Parigi), Rai (Sindue-Tawaili, Tawaili-Sindue), Raio (Kori), Ija (Sigi), Taa (Palolo), Ta’a (Sausu, Dolago-Sausu). Ethnologue
Kaili Unde unz 20.000 Lole, Ganti Ethnologue
Kaimbulawa zka 2.200 Lontoi, Kambe-Kambero Ethnologue
Kalao kly 500 - Ethnologue
Kamaru kgx 3.500 - Ethnologue
Kioko ues 1.000 Kioko, Kombowa Ethnologue
Kodeoha vko 1.500 - Ethnologue
Koroni xkq 500 - Ethnologue
Kulisusu vkl 22.000 - Ethnologue
Kumbewaha xks 3.400 - Ethnologue
Laiyolo lji 800 Barang-Barang (Loa, Loa', Lowa), Laiyolo (Lajolo, Layolo) Ethnologue
Lasalimu llm 1.700 - Ethnologue
Lauje law 44.000 Ampibabo Ethnologue
Liabuku lix 75 - Ethnologue
Lindu kwl 2.000 - Ethnologue
Moma myl 5.500 - Ethnologue
Mori Atas mzq 16.100 Aikoa Ethnologue
Mori Bawah xmz 16.100 Tambe’e, Nahina, Petasia, Soroako, Karonsie Ethnologue
Moronene mqn 37.000 Wita Ea (Rumbia, Poleang), Tokotu’a (Tokotu'a/Kabaena) Ethnologue
Muna mnb 300.000 Muna baku (Muna utara), Tiworo (Muna timur), Gu, Lakudo, Mawasangka, Kadatua, Siompu, Katobengke, Burukene, Laompo, Kapontori Ethnologue
Napu npy 6.000 - Ethnologue
Padoe pdo 6.000 - Ethnologue
Pamona pmf 106.000 Pamona, Laiwonu (Iba), Rapangkaka (Aria), Tomoni, Tobau (Tobao, Tobalo, Bare'e), Tokondindi, Topada, Taa (Wana, Topotaa) Ethnologue
Pancana pnp 6.000 Kapontori (Akido), Kalende (Lawele), Labuandiri Ethnologue
Pendau ums 4.500 - Ethnologue
Rahambuu raz 5.000 - Ethnologue
Rampi lje 8.000 Rampi (Lambu), Rato Ethnologue
Saluan loe 74.000 Loinang (Saluan pesisir, Lingketeng), Baloa’ Kohumamahon, Kahumamahon, Luwuk, Kintom-Pagimana-Boalemo Ethnologue
Sarudu sdu 4.000 Nunu', Kulu (Lariang) Ethnologue
Sedoa tvw 600 - Ethnologue
Taje pee 350 - Ethnologue
Tajio tdj 12.000 - Ethnologue
Taloki tlk 500 - Ethnologue
Tolaki lbw 281.000 Wiwirano (Nohina), Asera (Asera Wanua, Noie), Konawe (Kendari, Tambuoki, Kioki), Mekongga (Kolaka, Bingkokak, Norio, Tamboki, Konio), Laiwui Ethnologue
Tomadino tdi 600 - Ethnologue
Tombelala ttp 1.100 - Ethnologue
Tomini txm 30.000 - Ethnologue
Topoiyo toy 2.000 - Ethnologue
Totoli txe 25.000 - Ethnologue
Tukang Besi Selatan bhq 130.000 Binongko, Bonerate, Tomea (Tomia) Ethnologue
Tukang Besi Utara khc 120.000 Kaledupa (Kahedupa), Wanci (Wanji, Wanje, Wangi- Wangi) Ethnologue
Uma ppk 20.000 Winatu (Uma utara), Tobaku (Uma barat, Dompa, Ompa), Tolee' (Uma timur), Kantewu (Uma tengah), Aria (Uma selatan), Benggaulu (Bingkolu), Bana Ethnologue
Waru wru 350 Waru, Lalomerui Ethnologue
Wawonii wow 22.000 Wawonii, Menui Ethnologue
Wolio wlo 65.000 - Ethnologue
Wotu wtw 5.000 - Ethnologue

Rumpun bahasa Filipina

Rumpun bahasa Filipina terdiri dari seluruh bahasa di Filipina, bahasa di Sulawesi bagian utara (tidak termasuk bahasa Melayu Manado) , dan sebagian bahasa di Palawan. Meski bahasa Sama-Bajau juga terdapat di wilayah tersebut, bahasa itu tidak termasuk dalam rumpun ini, namun dalam rumpun terpisah. Dalam tabel di bawah, terdaftar bahasa-bahasa di Sulawesi bagian utara yang termasuk dalam rumpun ini.
Nama ISO 639-3 Jumlah penutur Dialek Sumber
Bantik bnq 11.000 - Ethnologue
Bintauna bne 12.000 - Ethnologue
Bolango bld 18.500 Bolango, Atinggola Ethnologue
Buol blf 75.000 - Ethnologue
Gorontalo gor 900.000 Gorontalo timur, Kwandang, Gorontalo kota, Tilamuta, Limboto Ethnologue
Kaidipang kzp 25.700 Kaidipang, Kodipang, Bolaang Itang (Bolang Itang) Ethnologue
Lolak llq 3.000 - Ethnologue
Mongondow mog 900.000 Lolayan, Dumoga, Pasi Ethnologue
Ponosakan pns 3.000 - Ethnologue
Ratahan rth 30.000 - Ethnologue
Sangir sxn 255.000 Siau, Manganitu, Tamako, Tabukang utara (Tabukang, Tabukan), Tabukang selatan, Tabukang tengah, Kandar, Taruna, Tagulandang (Tahulandang). Ethnologue
Suwawa swu 21.000 Bunda Ethnologue
Talaud tld 60.000 Kaburuang, Karakelong selatan (Karakelong, Karakelang), Nenusa-Maingas, Essang, Arangka’a, Dapalan (Riung), Awit, Beo, Lirang (Salibabu, Salebabu). Ethnologue
Tombulu tom 60.000 Taratara, Tomohon Ethnologue
Tondano tdn 80.000 Tondano, Kakas (Ka’kas), Remboken Ethnologue
Tonsawang tnw 20.000 - Ethnologue
Tonsea txs 90.000 Maumbi, Airmadidi, Likupang, Kauditan, Kalabat Atas Ethnologue
Tontemboan tnt 150.000 Langoan, Tompaso (Makelai, Makela'i-Maotow), Sonder (Matanai, Matana'i-Maore') Ethnologue

Rumpun bahasa Melayik

Rumpun bahasa Melayik merupakan rumpun bahasa terbesar di Nusantara. Sebagian besar bahasa di Malaysia semenanjung, Sumatera, dan Kalimantan termasuk dalam rumpun ini. Banyak bahasa pasar di Nusantara juga termasuk dalam rumpun ini, karena berakar dari bahasa Melayu yang telah bercampur dengan bahasa setempat, seperti bahasa-bahasa pada tabel di bawah.
Nama ISO 639-3 Jumlah penutur Dialek Sumber
Melayu Makassar mfp 1.880.000 - Ethnologue
Melayu Manado xmm 850.000 - Ethnologue

Rumpun bahasa Sama-Bajau

Rumpun bahasa Sama-Bajau dipertuturkan oleh suku-suku Bajau, Sama, dan Yakan. Persebarannya terdapat di Kalimantan, Sulawesi, dan kepulauan Sulu. Tabel di bawah merupakan bahasa suku Bajau yang dipertuturkan di wilayah Sulawesi.
Nama ISO 639-3 Jumlah penutur Dialek Sumber
Bajau Indonesia bdl 150.000 Jampea, Same', Matalaang, Sulamu, Kajoa, Roti, Jaya Bakti, Poso, Togian 1, Togian 2, Wallace. Ethnologue

Rumpun bahasa Sulawesi Selatan

Rumpun bahasa Sulawesi Selatan meliputi seluruh bahasa di Sulawesi bagian selatan (tidak termasuk bahasa Melayu Makassar) dan sebagian bahasa di Kalimantan.
Nama ISO 639-3 Jumlah penutur Dialek Sumber
Aralle-Tabulahan atq 12.000 Aralle, Tabulahan, Mambi Ethnologue
Bentong bnu 25.000 - Ethnologue
Budong-Budong bdx 70 - Ethnologue
Bugis bug 3.500.000 Bone (Palakka, Dua Boccoe, Mare), Pangkep (Pangkajene), Camba, Sidrap (Sidenrang, Pinrang Utara, Alitta), Pasangkayu (Ugi Riawa), Sinjai (Enna, Palattae, Bulukumba), Soppeng (Kessi), Wajo, Barru (Pare-Pare, Nepo, Soppeng Riaja, Tompo, Tanete), Sawitto (Pinrang), Luwu (Luwu', Bua Ponrang, Wara, Malangke-Ussu). Ethnologue
Bonerate bna 9.500 Bonerate, Karumpa Ethnologue
Campalagian cml 30.000 Campalagian, Buku Ethnologue
Dakka dkk 1.500 - Ethnologue
Duri mvp 95.000 Cakke, Kalosi Ethnologue
Enrekang ptt 50.000 Enrekang, Ranga, Pattinjo (Letta-Batulappa-Kassa) Ethnologue
Kalao kly 500 Laiyolo, Wotu Ethnologue
Kalumpang kli 12.000 Karataun, Mablei, Mangki (E'da), Bone Hau (Ta'da) Ethnologue
Konjo Pegunungan kjk 150.000 - Ethnologue
Konjo Pesisir kjc 125.000 Konjo Pesisir (Ara, Bira), Tana Toa (Tana Towa, Konjo Hitam, Kajang), Bantaeng (Bonthain). Ethnologue
Laiyolo lji 800 Lowa, Laiyolo Ethnologue
Lemolang ley 2.000 - Ethnologue
Maiwa wmm 50.000 - Ethnologue
Makassar mak 1.600.000 Gowa (Goa, Lakiung), Turatea (Jeneponto), Maros-Pangkep Ethnologue
Malimpung mli 5.000 - Ethnologue
Mamasa mqj 106.000 Mamasa utara, Mamasa tengah, Pattae' (Mamasa selatan, Patta' Binuang, Binuang, Tae', Binuang-Paki-Batetanga-Anteapi). Ethnologue
Mamuju mqx 65.000 Mamuju, Sumare-Rangas, Padang, Sinyonyoi Ethnologue
Mandar mdr 200.000 Majene, Balanipa (Napo-Tinambung), Malunda, Pamboang, Sendana (Cenrana, Tjendana) Ethnologue
Panasuan psn 800 - Ethnologue
Pannei pnc 9.000 Tapango, Bulo Ethnologue
Seko Padang skx 5.000 Lodang, Hono' (Wono) Ethnologue
Seko Tengah sko 2.500 - Ethnologue
Selayar sly 90.000 makassar Ethnologue
Tae' rob 250.000 Rongkong, Luwu selatan, Luwu utara, Bua, Toala', Palili' Ethnologue
Talondo' tln 400 - Ethnologue
Toala' tlz 30.000 Toala', Palili' Ethnologue
Toraja-Sa'dan sda 500.000 Makale (Tallulembangna), Rantepao (Kesu’), Toraja Barat (West Toraja, Mappa-Pana) Ethnologue
Ulumanda' ulm 30.000 Sondoang, Tappalang, Botteng Ethnologue

Kepulauan Maluku

Ambon Timur:
  1. Bahasa Alor
  2. Bahasa Ambelan
  3. Bahasa Aru
  4. Bahasa Banda
  5. Bahasa Belu
  6. Bahasa Buru
  7. Bahasa Geloli
  8. Bahasa Goram
  9. Bahasa Helo
  10. Bahasa Kadang
  11. Bahasa Kai
  12. Bahasa Kaisar
  13. Bahasa Kroe
  14. Bahasa Lain
  15. Bahasa Leti
  16. Bahasa Pantar
  17. Bahasa Roma
  18. Bahasa Rote
  19. Bahasa Solor
  20. Bahasa Tanibar
  21. Bahasa Tetun
  22. Bahasa Timor
  23. Bahasa Wetar
Halmahera Utara:
  1. Bahasa Windesi
  2. Bahasa Tidore
  3. Bahasa Ternate
Sula Bacan:
  1. Bahasa Bacan
  2. Bahasa Sula
  3. Bahasa Taliabo

Papua